Informacje ogólne
Bakteria Clavibacter jest organizmem kwarantannowym w Europie, co oznacza, że wdrożono wiele rozwiązań mających zapobiegać przedostawaniu się bakterii do upraw. W razie wykrycia sporadycznej infekcji podejmowane są rygorystyczne środki w celu jej zwalczenia. W przypadku upraw pomidora hodowcy muszą całkowicie zniszczyć zainfekowaną uprawę lub, jeśli uprawa jest stara, tylko rośliny w zarażonym obszarze, zachowując dużą strefę buforową. Ponowne sadzenie może nastąpić dopiero po przedstawieniu władzom dowodu przeprowadzenia dokładnej dezynfekcji. Hodowcy ziemniaków tracą cały plon z zaatakowanego pola, a ziemniaki z innych pól w gospodarstwie są w tym roku oznaczane jako „podejrzane”. Na zarażonym polu nie można sadzić ziemniaków ani innych roślin psiankowatych przez pięć lat. Na innych polach w tym samym gospodarstwie nie można uprawiać sadzeniaków przez rok po zakażeniu.
Cykl życia i wygląd bakteryjnego raka pomidora
Bakterie Clavibacter są przenoszone przez nasiona i przez bulwy, a pierwotna infekcja pochodzi głównie z zainfekowanego materiału rozmnożeniowego. Rozprzestrzenia się na inne sadzonki poprzez styczność z roślinami w uprawach szklarniowych i przez wodę w uprawach polowych, na przykład poprzez rozpryski wody podczas deszczu lub nawadniania. Rozpylanie może również przyczyniać się do rozprzestrzeniania bakterii, zarówno w szklarniach, jak i na polu. Bakterie mogą być również roznoszone przez maszyny, skrzynki i narzędzia. Bakterie infekują nowe rośliny, przedostając się do ich wnętrza przez rany, a następnie rozwijają się w unaczynieniu rośliny. Wzrost roślin zostaje zahamowany, a roślina więdnie, ponieważ naczynia w ksylemie są zablokowane. Bakteria może przetrwać przez określony czas w resztkach pouprawowych, takich jak bulwy samosiewne i resztki pouprawowe ziemniaka. Zainfekowane bulwy mogą infekować zdrowe bulwy podczas przechowywania po zbiorze.
Objawy uszkodzeń
Bakterie Clavibacter powodują plamy na łodygach, liściach i owocach. Liście i pędy więdną. Na dolnych liściach pojawiają się zmiany przypominające białe pęcherze, które później stają się brązowe i mogą się zlewać. Liście więdną i zwijają się ku górze, często zaczynając od jednej strony rośliny. Zmieniają kolor na brązowy, ale nie opadają. Na łodygach i pędach pojawiają się jasne paski, które następnie pękają, umożliwiając tworzenie się narośli rakowych. Na liściach pomidora tworzą się wodniste zmiany, zazwyczaj białe z brązowym środkiem.
W przypadku ziemniaka choroba ta występuje zwykle tylko w drugiej połowie sezonu. Pierwszym objawem jest więdnięcie dolnych liści, które rozprzestrzenia się w górę. W przypadku infekcji bakteriami Clavibacter po nacięciu łodygi przy podstawie pojawia się biaława wydzielina, ale poza tym choroba jest trudna do odróżnienia od więdnięcia spowodowanego przez inne patogeny.
Na bulwach ziemniaka najpierw pojawiają się przebarwienia tkanki unaczynienia, które są najbardziej widoczne podczas krojenia bulw. Przebarwienia te są okrągłe — stąd pochodzi nazwa „zgnilizna pierścieniowata”.
Objawy uszkodzeń
Zapobieganie rakowi bakteryjnemu pomidora
- Używaj czystego materiału rozmnożeniowego:
- Używaj wyłącznie sprawdzonych i wolnych od patogenów nasion
- Używaj wyłącznie sprawdzonych i certyfikowanych sadzeniaków
- Stosuj rygorystyczny reżim sanitarny w uprawach szklarniowych: wyrzucaj zainfekowane rośliny do zamkniętych plastikowych worków, niszcz resztki pouprawowe, noś odzież ochronną i rękawice, dezynfekuj narzędzia i struktury w szklarni
- Stosuj płodozmian w przypadku upraw polowych hodowanych przez co najmniej dwa lata, na przemian z inną rośliną
- Stosuj głęboką orkę, aby stymulować rozkład resztek pouprawowych
Zapobiegaj chorobom roślin poprzez zapewnienie optymalnych warunków uprawy.