Informacje ogólne
Gatunek Pythium jest uważany za „słaby patogen”, co oznacza, że może zazwyczaj atakować jedynie rośliny, które rosną w nieoptymalnych warunkach i doświadczają stresu, np. spowodowanego nadmierną ilością wody, zbyt wysokimi lub niskimi temperaturami bądź nagłymi wahaniami temperatury.
Pythium ultimum występuje głównie w niskich temperaturach gleby lub wody i wywołuje m.in. choroby zbóż.
Cykl rozwojowy i wygląd zgorzeli siewek
Gatunek Pythium zalicza się do lęgniowców, oddzielnej grupy mikroorganizmów, a zatem nie jest prawdziwym grzybem. Może przetrwać w glebie jako oospory, czyli przetrwalinkowe zarodniki, które są odporne na niekorzystne warunki, w szczególności na odwodnienie. Kiełkowanie oospor jest stymulowane przez wysięki z korzeni podatnego żywiciela znajdującego się w pobliżu. Oospory kiełkują i tworzą tak zwane zarodnie, z których następnie wytwarzane są zoospory. Zoospory to zarodniki mające wici, które umożliwiają im poruszanie się w wodzie. Zoospory są chemicznie przyciągane do rosnących korzeni młodych roślin i poruszają się w ich kierunku poprzez wodę w glebie. Zarażają korzenie przez małe rany, w miejscu tworzenia się bocznych korzeni lub przez inne podobnie uszkodzone miejsca.
Na zarażonej roślinie powstają nowe zarodniki z zoosporami, które umożliwiają rozprzestrzenianie się choroby na sąsiednie rośliny.
Zarodniki niesione są przez wodę. Dlatego choroba ta rozprzestrzenia się najszybciej w wilgotnych warunkach przy wysokiej zawartości wody (>70%) w glebie lub podłożu.
Oospory są roznoszone przez cząstki ziemi przemieszczane przez ludzi lub maszyny. Gatunek Pythium może bez problemu przetrwać w glebie lub podłożu przy braku roślin. Wiele gatunków jest całkowicie saprofitycznych, co oznacza, że nie szkodzą roślinom.
Objawy uszkodzeń
Gatunek Pythium atakuje korzenie, w szczególności sadzonek. Zainfekowane rośliny charakteryzują się opóźnionym wzrostem. Sadzonki obumierają. U nieco starszych roślin liście tracą turgor lub żółkną na końcówkach, np. w cebulkach kwiatowych. Początkowo rośliny odzyskują formę w nocy, ale ostatecznie więdną nieodwracalnie. W przypadku roślin doniczkowych opadają pąki kwiatowe. Korzenie boczne gniją i przeżywa tylko niewielka część systemu korzeniowego. Na granicy między powietrzem a ziemią lub podłożem roślina zmienia kolor na brązowy. Typowym objawem infekcji grzybopodobnymi lęgniowcami Pythium jest łatwe schodzenie naskórka z kory korzenia po naciśnięciu paznokciem.
Objawy uszkodzeń
Zapobieganie zgorzeli siewek
- Używaj odpornych odmian lub wykonuj przeszczepy na tolerancyjnych odmianach
- Używaj czystego materiału nasadzeniowego
- Zapewnij regularny wzrost
- Unikaj nadmiernego podlewania
- Unikaj dostarczania nadmiaru azotu, ponieważ sprzyja to rozwojowi chorób.
- W szklarniach:
- Zapobiegaj wysokim temperaturom bezpośrednio po posadzeniu. Unikaj stosowania zimnej i zbyt ciepłej wody do nawadniania. Utrzymuj zawartość wody w podłożu na poziomie poniżej 70% i zadbaj o odpowiednie odprowadzanie wody
- Dezynfekuj roztwory do nawożenia
- Zacznij od zwiększenia odległość do głównego podłoża, używając wyższych bloków podłoża dla sadzonek
- Uprawy polowe:
- Unikaj uprawiania roślin na polach bez odpowiedniego systemu odprowadzania wody lub usprawnij ten system przed sadzeniem/siewem.
Zapobiegaj chorobom roślin poprzez zapewnienie optymalnych warunków uprawy.