Trianum-G
Fusarium spp. to grupa grzybów przenoszonych przez glebę, obejmująca wiele różnych gatunków. Fusarium jest szeroko rozpowszechnione i może infekować szereg roślin żywicielskich. Wiele gatunków jest uważanych za słabe patogeny i może infekować tylko zranione lub zestresowane rośliny żywicielskie.
Można wyróżnić trzy patogeny:
- Fusarium oxysporum (więdnięcie Fusarium): Wielu różnych żywicieli, ziemniak (Solanum tuberosum), większość warzyw i roślin ozdobnych, pomidor(Solanum lycopersicum) tulipany(Tulipa), chryzantema, banan(Musa sp.).
- Fusarium graminearum/Gibberella zeae (Fusarium head blight lub parch): Zboża, soja (Glycine max), tytoń(Nicotiana tabacum), łubin(Lupinus sp.).
- Fusarium sambucinum/Fusarium sulphureum (sucha zgnilizna ziemniaka): Ziemniak(Solanum tuberosum)
Cykl życiowy i wygląd Fusarium spp
Fusarium to grupa grzybów glebowych obejmująca wiele różnych gatunków. Fusarium jest szeroko rozpowszechnione i może infekować szereg roślin żywicielskich. Wiele gatunków jest uważanych za słabe patogeny, które mogą infekować tylko zranione lub zestresowane rośliny żywicielskie.
Fusariumoxysporum ma wiele różnych "form specjalnych", z których każda jest selektywnie patogenna dla ograniczonej liczby upraw. Nawet w obrębie jednej uprawy mogą występować różne "formae speciales" i powodować różne objawy. Ten gatunek jest jedynym Fusarium, który faktycznie rośnie wewnątrz układu naczyniowego rośliny żywicielskiej i rozprzestrzenia się w górę rośliny. Inne gatunki rozprzestrzeniają się na zewnątrz rośliny.
Większość gatunków Fusarium wytwarza jedynie bezpłciowe zarodniki. Niektóre wytwarzają również askospory. Ogólnie rzecz biorąc, cykl życiowy różnych gatunków Fusarium jest podobny. Fusarium zimuje przez wiele lat w glebie i na resztkach pożniwnych zainfekowanych roślin w postaci chlamydospor (grubościennych komórek grzybni) lub grzybni. Może również przetrwać na nasionach, konstrukcjach szklarniowych, narzędziach i maszynach. Pierwotna infekcja jest przenoszona przez nasiona lub ma miejsce jako infekcja korzeni na wierzchołku korzenia lub w małych ranach, na przykład tam, gdzie korzenie boczne rozgałęziają się od korzenia palowego.
F. oxysporum rośnie wewnątrz korzeni w kierunku podnóża rośliny i wnika do układu naczyniowego. Wewnątrz naczyń grzyb wytwarza grzybnię i wiele zarodników (mikrokonidiów), które są transportowane w górę. W tym samym czasie roślina wytwarza gumę jako mechanizm obronny, aby powstrzymać rozprzestrzenianie się grzyba. Guma ta blokuje ksylem i powoduje więdnięcie, które jest głównym objawem tego gatunku Fusarium. Wyżej w roślinie mikrokonidia kiełkują i infekują otaczające tkanki. Na zainfekowanych częściach roślin wytwarzane są typowe różowe makrokonidia w kształcie łódki, które mogą być dalej rozprzestrzeniane.
Fusarium graminearum(Gibberella zeae) zimuje w postaci chlamydospor i askospor w resztkach pożniwnych. Pierwotna infekcja pochodzi z tego inokulum lub z zainfekowanych nasion. Zainfekowane nasiona nie kiełkują dobrze, a siewki obumierają, powodując nieregularną gęstość upraw. Podnóże rośliny zostaje zainfekowane albo przez zainfekowaną sadzonkę, albo przez bezpośrednią infekcję korzenia przez zimujące inokulum. Na zainfekowanym korzeniu wytwarzane są konidia, które są źródłem dalszego rozprzestrzeniania się choroby. F. graminearum/G. zeae infekuje głównie starsze, dolne liście. Zarodniki są rozpraszane w górę do kłosów przez deszcz lub wiatr. Na zainfekowanych kłosach wytwarzane są typowe różowe zarodniki, które mogą powodować dalsze rozprzestrzenianie się choroby. Askospory F. graminearum/G. zeae kiełkują w temperaturze 4-35°C, z optimum między 25-28°C. Kiełkowanie występuje tylko przy wilgotności względnej powyżej 80%. Ciepłe (25-30°C) i wilgotne (wilgotność względna powyżej 85%) warunki sprzyjają infekcji.
Fusarium sambucinum jest ogólnym mieszkańcem gleby. Grzyb infekuje bulwy uszkodzone podczas zbiorów. Może również infekować bulwy z inokulum obecnego na narzędziach i w magazynach. Chorobę wzmaga obecność nicieni, które powodują rany na bulwach, przez które może wniknąć F. sambucinum . Optymalna temperatura dla infekcji wynosi 10-20°C, a dla rozwoju zgnilizny 15-20°C.
Objawy uszkodzenia przez Fusarium spp
Grzyby z rodzaju Fusarium powodują więdnięcie naczyń krwionośnych, zgniliznę korzeni, zgniliznę stóp i łodyg, uszkodzenia liści, zgniliznę owoców, zarazę głowiastą zbóż oraz gnicie po zbiorach.
Fusarium oxysporum (więdnięcie Fusarium) to gatunek powodujący więdnięcie naczyniowe. Początkowo liście żółkną i więdną, głównie po jednej stronie rośliny. W końcu więdnie cała roślina. Inne objawy to brązowe przebarwienia naczyń ksylemu, które można zobaczyć po przecięciu łodyg. W przypadku bananów całe plantacje mogą obumierać, a gleba może nie nadawać się do sadzenia przez wiele lat.
F. graminearum/Gibberella zeae (Fusarium head blight lub parch) (anamorf/teleomorf) powoduje zamieranie sadzonek. U podstawy łodygi pojawiają się brązowe przebarwienia. Zainfekowane strąki i ziarniaki stają się białe z powodu odwodnienia, a następnie zmieniają kolor na różowo-czerwony, gdy tworzą się zarodniki. Infekcja kłosów obniża jakość wypiekową pszenicy i właściwości browarnicze jęczmienia. Ponadto wytwarzane są mikotoksyny, z których najbardziej znaną jest DON (deoksyniwalenol). Mikotoksyny są toksyczne dla ssaków, dlatego określono ich maksymalne poziomy.
Fusarium sambucinum (alias F. sulphureum) powoduje suchą zgniliznę ziemniaka. Początkowo zgnilizna jest ciemna i mokra. Zmiany są nieregularne i mają ostre krawędzie. W zagłębieniach widoczna jest różowa sporulacja.
Objawy uszkodzenia przez Fusarium spp
Jak zapobiegać Fusarium spp?
- Usuwanie lub niszczenie resztek pożniwnych
- Wybrać odporną odmianę
- Używaj czystego materiału rozmnożeniowego (nasiona mogą być skutecznie zaprawiane gorącą wodą).
- Stosować czyste podłoże w uprawach szklarniowych
- Dezynfekcja narzędzi, maszyn i wody do nawadniania w szklarniach
- Zapobieganie stresowi roślin
- Zapewnienie odpowiedniego drenażu gleby
- Stosuj azot w postaci azotanu zamiast amonu.
- Zapobieganie uszkodzeniom podczas zbiorów i przechowywania po zbiorach oraz poprawa gojenia się ran po zbiorach, w zależności od uprawy.